Στην αρχή κάθε νέου έτους συνήθως παίρνουμε διάφορες αποφάσεις για πράγματα και συνήθειες που θέλουμε να αλλάξουμε στη ζωή μας. Όλοι λίγο-πολύ θέλουμε να είμαστε περισσότερο ευτυχισμένοι, να έχουμε λιγότερο άγχος, να απολαμβάνουμε την καθημερινότητά μας και να διαχειριζόμαστε σωστότερα τον χρόνο μας. Όμως συχνά το στρες των καθημερινών υποχρεώσεων στις οποίες καλούμαστε να αντεπεξέλθουμε μας παγιδεύει και δεν μας αφήνει να προχωρήσουμε στη ζωή μας. Η Ειρήνη Κουταβά είναι web designer. Ξεκίνησε ως graphic designer, μέχρι που κάποια στιγμή βρέθηκε σε αδιέξοδο και αφού είδε κι απόειδε, ανακάλυψε το coaching, κάνοντας κάποια σχετικά σεμινάρια. Ε, αυτό ήταν. Άλλαξε η ζωή της προς το καλύτερο και κάπως έτσι αποφάσισε να διοχετεύσει την ενέργειά της στη δημιουργία ενός ημερολογίου, του The Smart Plan.
Ποιά είναι η κεντρική ιδέα πίσω από το The Smart Plan; Πρόκειται για ένα ημερολόγιο που μας βοηθά να οργανώνουμε την καθημερινότητά μας, βάσει μιας κατεύθυνσης που οι ίδιοι έχουμε ορίσει. Ξεκινώντας το βιβλίο, βρίσκουμε κάποιες ασκήσεις coaching που μας ενθαρρύνουν να δούμε με καθαρή ματιά τη ζωή μας, να εστιάσουμε στα σημεία που θέλουμε να βελτιώσουμε και δημιουργήσουμε τα βήματα για την πραγματοποίησή τους. Η κεντρική ιδέα είναι ότι όπου κι αν βρισκόμαστε στη ζωή μας μπορούμε ανά πάσα στιγμή να δημιουργήσουμε τις κατάλληλες συνθήκες, ώστε να αισθανόμαστε παρόντες, πλήρεις κι ευτυχισμένοι, απολαμβάνοντας την καθημερινότητά μας. To The Smart Plan προτείνει μια συγκεκριμένη μεθοδολογία με την οποία μπορούμε να θέσουμε κάποιους στόχους και να δημιουργήσουμε ένα σχέδιο για την επίτευξή τους, το οποίο όμως μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε και ως ημερολόγιο, το οποίο θα μας βοηθήσει να οργανώσουμε σωστά την καθημερινότητά μας, ώστε να προλαβαίνουμε όλα αυτά που πρέπει να κάνουμε, αξιοποιώντας ταυτόχρονα τον προσωπικό μας χρόνο. Εσύ τι σχέση έχεις με την αυτοβελτίωση; Πάντα με ενδιέφερε να καταλάβω τι κρύβεται πίσω από την ανθρώπινη συμπεριφορά και είχα τη διάθεση να βελτιώσω τον εαυτό μου, τη ζωή μου, τις σχέσεις μου και την καθημερινότητά μου. Πιστεύω ότι η ζωή μας επηρεάζεται πολύ από τον παράγοντα της τύχης, αλλά είναι εν πολλοίς το αποτέλεσμα των επιλογών μας. Το να αναπτύσσουμε την ικανότητα να παρατηρούμε με αναλυτική ματιά τον τρόπο που λειτουργούμε μας δίνει πολύτιμα εργαλεία για να βελτιώσουμε την ποιότητα της ζωής μας. Το κυνήγι του χρόνου, πάντως, είναι σημείο των καιρών. Με ποιον τρόπο προτείνεις να γίνεται καλύτερη κατανομή του χρόνου μας; Έχουμε συχνά την τάση να κυνηγάμε τον χρόνο για να προλάβουμε να κάνουμε τσεκ σε τεράστιες λίστες με πράγματα που νομίζουμε ότι θέλουμε να κάνουμε. Η μέθοδος που προτείνει το The Smart Plan βασίζεται στο να αναγνωρίζουμε τι είναι σημαντικό για μας και στο να θέτουμε τις σωστές προτεραιότητες. Επίσης, σε αυτό το πλαίσιο μοιράζουμε τον χρόνο μας σε όλους τους τομείς που είναι σημαντικοί για μας: τον επαγγελματικό, της υγείας, των σχέσεων, της πνευματικότητας αλλά και της διασκέδασής μας. Πώς μέσα από ένα ημερολόγιο μπορεί κανείς να οργανώσει όλη του τη ζωή και να πετύχει τους στόχους του; Δεν μπορούμε να οργανώσουμε όλη μας τη ζωή, μπορούμε να οργανώνουμε μία μέρα, μία εβδομάδα, έναν μήνα τη φορά. Έχοντας ολοκληρώσει τις ασκήσεις που προτείνονται στο ημερολόγιο, μπορούμε να καταλήξουμε σε κάποιους στόχους που θέλουμε να πετύχουμε και να εντάξουμε στην καθημερινή μας οργάνωση βήματα προς την πραγματοποίησή τους. Επίσης, ακόμη κι αν ένας στόχος φαντάζει μεγάλος και απίθανος όταν είναι σε θεωρητικό επίπεδο, γίνεται πραγματοποιήσιμος και βατός όταν τον προσεγγίσουμε με τα κατάλληλα εργαλεία και κάνοντας μικρά βήματα. Περίγραψέ μου το ημερολόγιο και πώς είναι χωρισμένο σε ενότητες. Χωρίζεται σε τρεις ενότητες. Ξεκινάει με κάποιες ασκήσεις coaching, στις οποίες καλούμαστε βήμα-βήμα να παρατηρήσουμε κάθε τομέα της ζωής μας ξεχωριστά και τον εαυτό μας, να συνειδητοποιήσουμε πόσο ικανοποιημένοι είμαστε με όλα αυτά που έχουμε. Αυτό είναι και το πιο σημαντικό κομμάτι του βιβλίου, να γνωρίσουμε τον εαυτό μας και να μάθουμε να ζούμε συνειδητά. Να μας γίνει ξεκάθαρο ότι είναι στο χέρι μας να αλλάξουμε ό,τι δεν μας ικανοποιεί γιατί εμείς είμαστε οι δημιουργοί της ζωής μας. Αυτές οι ασκήσεις έχουν στόχο να ανακινήσουν έναν τρόπο σκέψης που αμφισβητεί τη ρουτίνα μας, μας βάζουν να θυμηθούμε ή να ανακαλύψουμε τις επιθυμίες και τα όνειρά μας. Σε δεύτερη φάση, λοιπόν, καλούμαστε να δούμε με ποιον τρόπο μπορούμε να κάνουμε τις επιθυμίες μας πραγματικότητα. Εξασκούμε την ικανότητά μας να σκεφτόμαστε δημιουργικά, χωρίς δεύτερες σκέψεις και φραγμούς που δεν αφήνουν τις ιδέες μας να γίνουν πράξη, και μαθαίνουμε να είμαστε ευέλικτοι στον τρόπο που αναλαμβάνουμε δράση. Mαθαίνουμε επίσης να αντιμετωπίζουμε τα εμπόδια και τα προβλήματα που προκύπτουν με ρεαλισμό και συγκεκριμένες τεχνικές. Ακολουθούν ιδέες και συμβουλές για να είμαστε πιο παραγωγικοί, τρόποι να βρούμε τον προσωπικό μας ρυθμό ώστε να αξιοποιούμε τον χρόνο μας καλύτερα και να αποφεύγουμε τους περισπασμούς. Για παράδειγμα, προτείνεται η τεχνική Pomodoro ως τρόπος διαχείρισης χρόνου, σύμφωνα με την οποία μπορούμε να δουλέψουμε απερίσπαστοι για συγκεκριμένα κομμάτια χρόνου με στόχο να εστιάσουμε σε συγκεκριμένα καθήκοντα χωρίς διακοπές και στη συνέχεια να απολαύσουμε μικρά διαλείμματα. Το κλασικό Pomodoro αποτελείται από 25 λεπτά συγκεντρωμένης εργασίας που ακολουθείται από διάλειμμα πέντε λεπτών, αλλά φυσικά μπορούμε να το προσαρμόσουμε στον δικό μας ρυθμό. Στο τρίτο μέρος είναι το ημερολόγιο, το κομμάτι στο οποίο κάνουμε πράξη ό,τι προκύπτει από τις παραπάνω ασκήσεις. Το ημερολόγιο έχει διάρκεια 6 μήνες και είναι σχεδιασμένο ώστε να οργανώνουμε την εβδομάδα μας κι έπειτα την κάθε μας ημέρα, εντάσσοντας τα αποτελέσματα που προκύπτουν από τις ασκήσεις coaching. Ξεκινάμε την εβδομάδα μας γράφοντας όλα όσα θέλουμε να κάνουμε τις επόμενες 5 ημέρες, τηρώντας μια σχετική σειρά προτεραιότητας. Έπειτα, στο καθημερινό μας πρόγραμμα επιλέγουμε τρεις εργασίες που αφορούν την απασχόλησή μας, τρία πράγματα που αφορούν την προσωπική μας ζωή, π.χ. να συναντήσουμε κάποιον φίλο ή να κάνουμε τη γυμναστική μας. και τέλος υπάρχει χώρος για σημειώσεις και υποχρεώσεις που προκύπτουν. Το The Smart Plan προτείνει να οργανώνουμε και την προσωπική μας ζωή γιατί με τους ρυθμούς στους οποίους ζούμε πράγματα που κάνουμε για την προσωπική μας ευχαρίστηση είναι συχνά αυτά που αναβάλλουμε, γιατί τα θεωρούμε λιγότερο απαραίτητα από τα επαγγελματικά μας. Ωστόσο, για να είμαστε ευτυχισμένοι, χρειάζεται να επενδύουμε χρόνο στην υγεία, στις σχέσεις και στον εαυτό μας ώστε να δημιουργήσουμε μια ισορροπία. Δώσε μας κάποιες συμβουλές που θα μας βοηθήσουν να γίνουμε πιο παραγωγικοί. Ακολουθώντας τον κανόνα των τριών εργασιών την ημέρα, ξεκινάμε ολοκληρώνοντας την πιο δύσκολη αλλά και σημαντική εργασία της ημέρας. Ακολουθούν με σειρά προτεραιότητας δύο ακόμη σημαντικές εργασίες. Πολλές φορές ξεκινάμε με τα μικρά κι ασήμαντα γιατί μας δίνουν την αίσθηση ότι έχουμε κάνει πολλά πράγματα, την ικανοποίηση ότι κάνουμε άλλο ένα τσεκ στη λίστα μας, για να συνειδητοποιήσουμε ότι έχει πάει μεσημέρι κι εκείνο το μεγάλο και σημαντικό είναι ακόμη στα «θα». Η ολοκλήρωση αυτού που μας φαίνεται το πιο δύσκολο και σημαντικό μας δίνει την ευχάριστη αίσθηση ότι το δύσκολο κομμάτι της ημέρας έχει περάσει και συνεχίζουμε πιο ήρεμοι και χαλαροί τη μέρα μας, ενώ όταν το αναβάλλουμε γι’ αργότερα έχουμε περισσότερο άγχος και την αίσθηση ότι τίποτα δεν προχωράει. Άλλος τρόπος να είμαστε πιο παραγωγικοί είναι να μάθουμε να διαχειριζόμαστε τους περισπασμούς και, φυσικά, τι πιο αποσυντονιστικό από τις ειδοποιήσεις που λαμβάνουμε στο κινητό μας από τα social media. Σχεδόν αυτόματα απλώνουμε το χέρι με μια αίσθηση επείγοντος, ότι κάτι συμβαίνει αυτήν τη στιγμή και δεν αναβάλλεται γι’ αργότερα. Συνήθως είναι κάτι άνευ σημασίας, όμως έχουμε πέσει ήδη στην παγίδα. Μια και είμαστε εκεί, σε Facebook, Instagram, Twitter, ας ρίξουμε μια ματιά στο feed μας ένα λεπτάκι. Μισή ώρα αργότερα συνειδητοποιούμε ότι κοιτάμε βιντεάκια με γατάκια ή χαζεύουμε τις φωτογραφίες οικογενειακής ευτυχίας του πρώην συναδέλφου μας. Αυτές οι εφαρμογές είναι σχεδιασμένες ακριβώς γι’ αυτόν το σκοπό, για να απορροφήσουν τον χρόνο μας και την προσοχή μας. Δική μας απόφαση είναι πότε, πόση ώρα και σε τι θα αφιερώσουμε τον χρόνο μας και την προσοχή μας. Τι ρόλο παίζουν οι ασκήσεις ευγνωμοσύνης που υπάρχουν στο ημερολόγιό σου; Σύμφωνα με έρευνες της θετικής ψυχολογίας, αυτές οι ασκήσεις μάς βοηθούν να ξεκινάμε τη μέρα μας με μια ώθηση θετικής ενέργειας, να παράγουμε όλο και περισσότερα θετικά συναισθήματα και να μειώνουμε τα επίπεδα στρες και θλίψης στη ζωή μας. Ενώ θεωρητικά γνωρίζουμε ότι υπάρχουν τόσοι λόγοι για να είμαστε ευγνώμονες, συχνά δυσκολευόμαστε πραγματικά να αισθανθούμε ευγνωμοσύνη. Αυτό οφείλεται σε ένα φαινόμενο που οι ψυχολόγοι ονομάζουν εξοικείωση. Όντας τόσο κοντά στη ζωή μας, χάνουμε την προοπτική μας. Συνηθίζουμε ό,τι έχουμε, την υγεία μας, τους αγαπημένους μας, το σπίτι μας, τις δουλειές μας. Σε επαγγελματικό επίπεδο, συχνά δεν σταματάμε για να απολαύσουμε αυτό που έχουμε επιτύχει, γιατί πάντα κοιτάμε μπροστά, στο επόμενο βήμα μας. Στις σχέσεις μας έχουμε την τάση να θεωρούμε δεδομένα αυτά που μας δίνει ο σύντροφός μας και επικεντρωνόμαστε σε όλα τα πράγματα που δεν μας δίνει και ούτω καθεξής. Οι προσδοκίες μας μεγαλώνουν, ενώ η ικανότητά μας να αναγνωρίζουμε τα καλά στη ζωή μας συρρικνώνεται. Το The Smart Plan μας ενθαρρύνει να σκεφτόμαστε και να γράφουμε καθημερινά τρία πράγματα για τα οποία είμαστε ευγνώμονες, βιώνοντας το συναίσθημα που μας προκαλεί η κάθε εμπειρία. Εκτός του ότι ξεκινάμε την ημέρα μας με όμορφα συναισθήματα, προπονούμε τον εγκέφαλό μας να παρατηρεί και να εστιάζει στα όμορφα πράγματα που μας συμβαίνουν κατά τη διάρκεια της ημέρας και υιοθετούμε σιγά-σιγά αυτή την οπτική ως τρόπο σκέψης στη ζωή μας. Ποια είναι τα πιο αγαπημένα σου quotes που έχεις συμπεριλάβει στο ημερολόγιό σου; «Η ευτυχία μας εξαρτάται από εμάς», Αριστοτέλης.